HAARLEMMERMEER – Herbruikbare bouwmaterialen verdwijnen nog te vaak in de container, terwijl ze waardevol kunnen zijn voor nieuwe projecten. Circulair West wil daar verandering in brengen met de gids ‘Kringloop Bouwmaterialen’. De praktische uitgave biedt handvatten voor aannemers, opdrachtgevers en beleidsmakers in de regio om hergebruik van materialen concreet te maken.
De gids is tot stand gekomen na vier pilots op locaties in de regio, waaronder bij afvalbedrijf Meerlanden in Rijsenhout. Het uitgangspunt is dat circulair bouwen niet begint met beleid, maar met actie. De centrale boodschap is dan ook helder: gewoon beginnen.
Van bouwafval naar bruikbaar bouwmateriaal
In Nederland ontstaat jaarlijks meer dan 23 miljoen ton bouw- en sloopafval. Een aanzienlijk deel daarvan wordt nog altijd laagwaardig verwerkt of gestort. Circulair West laat met de gids zien dat dit anders kan. Door materialen lokaal opnieuw in te zetten, wordt niet alleen afval gereduceerd, maar worden ook de CO₂-uitstoot en het gebruik van nieuwe grondstoffen verlaagd.
De MEERBOX als praktisch hulpmiddel
Een belangrijk element dat in de pilots werd ingezet was de zogeheten MEERBOX. Deze container werd ingezet op locatie, zodat herbruikbare materialen konden worden gescheiden en ingezameld. De MEERBOX werd ingezet bij sloop-, renovatie- en mutatiewerkzaamheden, maar ook op milieustraten waar particulieren hun overtollige bouwmaterialen konden inleveren.
Bij Meerlanden in Rijsenhout werd een speciale zone op de milieustraat ingericht als ‘Plein voor Hergebruik’. Inwoners werden gestimuleerd om materialen zoals laminaat, deuren of leidingen niet af te danken, maar een tweede leven te geven. Dat lukte aardig, want binnen drie maanden verzamelde de MEERBOX al onder andere 23 houten platen, 9 pakken tegels en tientallen TL-balken en leidingen.
Leren door te doen
Het bleef niet alleen bij de milieustraat in Rijsenhout. Ook Bouwgroep Horsman & Co zette een MEERBOX in bij onderhoud aan sociale huurwoningen. Vooral deuren bleken makkelijk te demonteren en goed herbruikbaar. Tegelijkertijd bracht dit ook uitdagingen met zich mee: extra arbeid, beperkte opslag en verschil in kwaliteit en maten maakten hergebruik niet altijd eenvoudig.
Toch blijkt uit de pilots dat hergebruik zeker mogelijk is, indien er vanaf de start van een project slim wordt nagedacht over de aanpak van de verzameling en het hergebruik. Naast duidelijke communicatie zijn draagvlak onder medewerkers en goed contact met afnemers van materialen van belang.
Slimme samenwerking en lokale hubs
Een belangrijk aspect van circulair bouwen is het lokaal weer kunnen sluiten van de zogenoemde ‘keten’ tot hergebruik. Circulair West benadrukt dat daarvoor de samenwerking tussen bouwbedrijven, overheden en hubs essentieel is. In Haarlemmermeer wordt al geëxperimenteerd met circulaire ambachtscentra, waar materialen niet alleen worden ingezameld, maar ook geschikt worden gemaakt voor hergebruik of verkoop aan andere partijen.
Gids met concrete tools
De uitgave Kringloop Bouwmaterialen biedt niet alleen inspiratie, maar ook praktische middelen om direct mee aan de slag te gaan. Zo bevat de gids een top-20 van materialen die goed herbruikbaar zijn (zoals deuren, radiatoren en plaatmateriaal), een vijfstappenplan voor het inrichten van een inzamelproces en een overzicht van mogelijke afnemers en verkoopkanalen.
Ilse Visser van Circulair West benadrukt: “We hopen dat deze gids organisaties helpt om van goede intenties naar concrete actie te gaan. Er is geen perfect startpunt nodig, begin gewoon.”
Meer informatie is te vinden op www.circulairwest.nl.
Bron: Circulair West, Ilse Visser, gids Kringloop Bouwmaterialen`
Foto: Circulair West
Auteur: Tessa Huisman